خرگوش‌ها حیوانات خانگی دوست‌داشتنی و حساسی هستند. سلامت آنها نیازمند توجه و مراقبت ویژه است. شناسایی زودهنگام علائم بیماری و اقدام سریع برای درمان، نقش حیاتی در نجات جان آنها و جلوگیری از عوارض جدی دارد. در این مقاله، 12 نکته کلیدی و 9 دسته از بیماری‌های رایج خرگوش‌ها که نیاز به درمان سریع دارند را بررسی می‌کنیم.

• ✅

  نکته 1:

  به طور منظم خرگوش خود را از نظر ظاهری بررسی کنید. به دنبال هرگونه زخم، التهاب، ریزش مو، یا تغییر در رفتار باشید.
• ✅

  نکته 2:

  به مدفوع و ادرار خرگوش خود توجه کنید. تغییر در حجم، رنگ، یا قوام مدفوع می‌تواند نشانه‌ای از مشکل باشد.
• ✅

  نکته 3:

  اشتهای خرگوش خود را زیر نظر داشته باشید. کاهش یا عدم تمایل به غذا خوردن می‌تواند نشانه بیماری باشد.
• ✅

  نکته 4:

  وزن خرگوش خود را به طور دوره‌ای اندازه گیری کنید. کاهش وزن ناگهانی می‌تواند نگران‌کننده باشد.
• ✅

  نکته 5:

  به تنفس خرگوش خود دقت کنید. تنفس سریع، سطحی، یا با صدا می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات تنفسی باشد.
• ✅

  نکته 6:

  به میزان فعالیت خرگوش خود توجه کنید. کاهش فعالیت و بی‌حالی می‌تواند نشانه بیماری باشد.
• ✅

  نکته 7:

  محیط زندگی خرگوش خود را تمیز و بهداشتی نگه دارید.
• ✅

  نکته 8:

  رژیم غذایی مناسب و متعادلی را برای خرگوش خود فراهم کنید.
• ✅

  نکته 9:

  خرگوش خود را به طور منظم برای معاینه به دامپزشک ببرید.
• ✅

  نکته 10:

  در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی، فورا با دامپزشک تماس بگیرید.
• ✅

  نکته 11:

  از خوددرمانی خودداری کنید.
• ✅

  نکته 12:

  به توصیه های دامپزشک به دقت عمل کنید.

1. استازیس دستگاه گوارش (GI Stasis):

توقف یا کند شدن حرکت دستگاه گوارش که با بی‌اشتهایی، کاهش مدفوع، درد شکمی و بی‌حالی همراه است. درمان سریع شامل تجویز داروهای محرک گوارشی، مایع درمانی و در صورت لزوم، تغذیه اجباری است.

2. نفخ (Bloat):

تجمع گاز در دستگاه گوارش که باعث اتساع شکم، درد شدید، و مشکلات تنفسی می‌شود. تخلیه سریع گاز و مایع درمانی برای نجات جان خرگوش ضروری است.

3. عفونت پاستورلا (Pasteurellosis):

عفونت با باکتری پاستورلا مولتوسیدا که می‌تواند باعث آبسه، پنومونی، رینیت (آبریزش بینی)، و عفونت گوش شود. درمان شامل آنتی‌بیوتیک‌ها و درمان‌های حمایتی است.

4. میاز (Myiasis):

آلودگی با لارو مگس (کرم زدگی) که معمولاً در اطراف مقعد یا زخم‌ها رخ می‌دهد. تمیز کردن سریع ناحیه آلوده، از بین بردن لاروها و تجویز آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت ثانویه ضروری است.

5. بیماری E. cuniculi:

عفونت با انگل E. cuniculi که می‌تواند باعث مشکلات عصبی، نارسایی کلیوی، و کج شدن سر (head tilt) شود. درمان شامل داروهای ضد انگل و درمان‌های حمایتی است.

6. مشکلات دندانی:

رشد بیش از حد دندان‌ها که می‌تواند باعث درد، بی‌اشتهایی، و مشکلات گوارشی شود. کوتاهی دندان‌ها و درمان مشکلات زمینه‌ای ضروری است.

7. عفونت مجاری ادراری (UTI):

عفونت مثانه یا کلیه‌ها که با درد هنگام ادرار کردن، ادرار خونی، و بی‌اختیاری ادرار همراه است. درمان شامل آنتی‌بیوتیک‌ها و مایع درمانی است.

8. اسهال:

مدفوع آبکی که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت، رژیم غذایی نامناسب، یا استرس باشد. تشخیص علت اصلی و درمان مناسب ضروری است.

9. شوک (Shock):

نارسایی سیستم گردش خون که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند خونریزی، عفونت، یا واکنش آلرژیک باشد. درمان سریع شامل مایع درمانی، اکسیژن درمانی، و داروهای حمایتی است.

12 نکته ضروری در مورد 9 دسته بیماری خرگوش که باید سریع درمان شوند

1. مشکلات گوارشی: خطر بزرگ برای خرگوش ها

مشکلات گوارشی در خرگوش ها بسیار شایع و اغلب خطرناک هستند.این مشکلات میتوانند شامل بی اشتهایی، نفخ، اسهال یا مدفوع بسیار کوچک و خشک باشند.دقت کنید که خرگوش شما به طور منظم غذا بخورد و مدفوع نرمال داشته باشد.کمبود فیبر در رژیم غذایی یکی از دلایل اصلی مشکلات گوارشی است.اگر متوجه هرگونه تغییر در عادات غذایی یا دفع مدفوع خرگوش خود شدید، فورا با دامپزشک مشورت کنید.تاخیر در درمان می‌تواند منجر به مشکلات جدی تری مانند توقف فعالیت دستگاه گوارش (GI Stasis) شود که کشنده است.به خاطر داشته باشید که یونجه با کیفیت بالا باید بخش اصلی رژیم غذایی خرگوش شما را تشکیل دهد.

از دادن غذاهای سرشار از قند و نشاسته مانند نان، بیسکویت و ذرت خودداری کنید، زیرا این غذاها میتوانند تعادل باکتریایی روده را بهم بزنند.

همیشه آب تازه و تمیز در دسترس خرگوش خود قرار دهید.استرس نیز می‌تواند بر دستگاه گوارش خرگوش تاثیر بگذارد.سعی کنید محیطی آرام و بدون استرس برای او فراهم کنید.

2. مشکلات دندانی: درد و رنج پنهان

دندان های خرگوش ها به طور مداوم در حال رشد هستند. اگر دندان ها به درستی ساییده نشوند، میتوانند بیش از حد رشد کرده و باعث درد، زخم در دهان و مشکل در غذا خوردن شوند. علائم مشکلات دندانی شامل آبریزش دهان، بی اشتهایی، کاهش وزن و ساییدن دندان ها به یکدیگر (Bruxism) است. مشکلات دندانی نیاز به درمان دامپزشکی دارند. دامپزشک می‌تواند دندان های خرگوش را اصلاح کند و علت اصلی مشکل را تشخیص دهد. برخی از خرگوش ها به دلیل ژنتیکی مستعد مشکلات دندانی هستند. در این موارد، نیاز به مراقبت های دندانی منظم تری وجود دارد. بررسی منظم دندان های خرگوش توسط دامپزشک به تشخیص زودهنگام مشکلات کمک می کند. دادن اسباب بازی های جویدنی ایمن به خرگوش می‌تواند به ساییدن دندان ها کمک کند.

3. مشکلات تنفسی: نفس های کوتاه و خس خس

مشکلات تنفسی در خرگوش ها می‌تواند ناشی از عفونت های باکتریایی، ویروسی یا قارچی باشد.در ضمن، آلرژی و قرار گرفتن در معرض محرک ها مانند گرد و غبار می‌تواند باعث مشکلات تنفسی شود.علائم مشکلات تنفسی شامل عطسه، سرفه، آبریزش بینی، تنفس سریع یا دشوار، خس خس سینه و بی حالی است.مشکلات تنفسی در خرگوش ها بسیار جدی هستند و نیاز به درمان فوری دامپزشکی دارند.آنتی بیوتیک ها معمولا برای درمان عفونت های باکتریایی تجویز می شوند.محیط زندگی خرگوش خود را تمیز و عاری از گرد و غبار نگه دارید.از بستر مناسب و بدون گرد و غبار استفاده کنید.

تهویه مناسب در محل نگهداری خرگوش بسیار مهم است.

از قرار دادن خرگوش در معرض جریان مستقیم هوا خودداری کنید.استرس می‌تواند سیستم ایمنی خرگوش را تضعیف کند و او را مستعد ابتلا به عفونت های تنفسی کند.اگر خرگوش شما علائم مشکلات تنفسی را نشان می دهد، او را از سایر خرگوش ها جدا کنید تا از شیوع بیماری جلوگیری شود.

4. میاز (Myiasis): هجوم مگس ها

میاز یک بیماری جدی است که در آن مگس ها تخم های خود را روی پوست خرگوش می گذارند، به ویژه در اطراف ناحیه مقعد یا زخم های باز.لاروهای مگس (کرم) از بافت های خرگوش تغذیه می کنند و میتوانند باعث عفونت شدید و حتی مرگ شوند.خرگوش هایی که توانایی تمیز کردن خود را ندارند (به دلیل چاقی، آرتروز یا سایر بیماری ها) و خرگوش هایی که اسهال دارند بیشتر در معرض خطر میاز هستند.برای جلوگیری از میاز، قفس خرگوش خود را تمیز نگه دارید و از وجود هرگونه رطوبت یا آلودگی در اطراف ناحیه مقعد او جلوگیری کنید.

به طور مرتب خرگوش خود را بررسی کنید تا از عدم وجود زخم، جراحت یا آلودگی به لارو مگس مطمئن شوید.

اگر متوجه وجود لارو مگس روی خرگوش خود شدید، فورا با دامپزشک تماس بگیرید.دامپزشک می‌تواند لاروها را از بین ببرد و زخم ها را درمان کند.بهره‌گیری از داروهای پیشگیری کننده میاز زیر نظر دامپزشک می‌تواند به محافظت از خرگوش در برابر این بیماری کمک کند.کنترل جمعیت مگس ها در محیط زندگی خرگوش نیز در پیشگیری از میاز موثر است.

5. انگل های داخلی و خارجی: مهمان های ناخوانده

مدفوع خرگوش را به طور مرتب برای بررسی وجود انگل های داخلی به آزمایشگاه بفرستید. داروهای ضد انگل مختلفی برای درمان انگل های داخلی و خارجی در خرگوش ها وجود دارد. از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید و همیشه با دامپزشک مشورت کنید. قفس و محیط زندگی خرگوش خود را به طور مرتب تمیز و ضدعفونی کنید تا از گسترش انگل ها جلوگیری شود. از تماس خرگوش خود با حیوانات آلوده به انگل خودداری کنید. بهره‌گیری از داروهای پیشگیری کننده انگل زیر نظر دامپزشک می‌تواند به محافظت از خرگوش در برابر آلودگی کمک کند.

6. پاستورلوز (Pasteurellosis): عفونت مرموز

پاستورلوز یک عفونت باکتریایی است که می‌تواند علائم مختلفی را در خرگوش ها ایجاد کند، از جمله آبریزش بینی، عطسه، عفونت گوش، آبسه و ذات الریه.باکتری پاستورلا مولتوسیدا به طور معمول در دستگاه تنفسی خرگوش ها وجود دارد و در شرایط استرس یا ضعف سیستم ایمنی می‌تواند فعال شود و باعث بیماری شود.پاستورلوز می‌تواند مزمن شود و درمان آن دشوار باشد.آنتی بیوتیک ها میتوانند به کنترل عفونت کمک کنند، اما ممکن است نتوانند باکتری را به طور کامل از بین ببرند.کاهش استرس در محیط زندگی خرگوش، تغذیه مناسب و فراهم کردن شرایط بهداشتی مناسب می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی خرگوش و جلوگیری از فعال شدن باکتری پاستورلا کمک کند.

اگر خرگوش شما علائم پاستورلوز را نشان می دهد، او را از سایر خرگوش ها جدا کنید تا از شیوع بیماری جلوگیری شود.

واکسن پاستورلوز در برخی کشورها در دسترس است، اما اثربخشی آن مورد بحث است.معاینات منظم دامپزشکی می‌تواند به تشخیص زودهنگام پاستورلوز و شروع درمان کمک کند.

7. سیفلیس خرگوشی (Rabbit Syphilis): بیماری جنسی

سیفلیس خرگوشی یک بیماری مقاربتی است که توسط باکتری ترپونما پارلیمپلکس ایجاد می شود. این بیماری باعث ایجاد زخم و پوسته پوسته شدن در اطراف اندام تناسلی، مقعد و صورت می شود. سیفلیس خرگوشی بسیار مسری است و از طریق تماس جنسی یا تماس مستقیم با زخم ها و ترشحات آلوده منتقل می شود. تشخیص سیفلیس خرگوشی معمولاً بر اساس علائم بالینی انجام می شود. درمان شامل تزریق پنی سیلین است. برای جلوگیری از سیفلیس خرگوشی، از جفت گیری خرگوش های آلوده خودداری کنید. اگر مشکوک به سیفلیس خرگوشی هستید، فورا با دامپزشک تماس بگیرید. درمان زودهنگام می‌تواند از گسترش عفونت و بروز عوارض جدی جلوگیری کند. رعایت بهداشت و نظافت در محیط زندگی خرگوش می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سیفلیس کمک کند.

8. تورتیکولی (Torticollis) یا کجی گردن: علامت یک مشکل جدی

تورتیکولی یا کجی گردن وضعیتی است که در آن سر خرگوش به یک طرف خم می شود.این وضعیت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله عفونت گوش میانی یا داخلی، انسفالیتوزون کونیکولی (Encephalitozoon cuniculi) و سکته مغزی.علاوه بر کجی گردن، خرگوش ممکن است علائم دیگری مانند عدم تعادل، چرخش، حرکات غیرطبیعی چشم (نیستاگموس) و بی حالی را نیز نشان دهد.تشخیص علت تورتیکولی می‌تواند چالش برانگیز باشد و ممکن است نیاز به انجام آزمایش های مختلفی داشته باشد.درمان تورتیکولی بسته به علت آن متفاوت است.آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت گوش، داروهای ضد انگلی برای درمان انسفالیتوزون کونیکولی و داروهای ضد التهابی برای کاهش التهاب مغز ممکن است تجویز شوند.

فیزیوتراپی می‌تواند به بهبود تعادل و هماهنگی خرگوش کمک کند.

مراقبت های حمایتی مانند تغذیه دستی و کمک به خرگوش برای تمیز کردن خود نیز ممکن است ضروری باشد.پیش آگهی تورتیکولی به علت اصلی آن و شدت بیماری بستگی دارد.برخی از خرگوش ها به طور کامل بهبود می یابند، در حالی که برخی دیگر ممکن است با عوارض دائمی مواجه شوند.

9. مشکلات ادراری: درد و ناراحتی هنگام دفع

مشکلات ادراری در خرگوش ها می‌تواند شامل سنگ های مثانه، عفونت های ادراری و لجن ادراری باشد. این مشکلات میتوانند باعث درد، ناراحتی و مشکل در دفع ادرار شوند. علائم مشکلات ادراری شامل دفع ادرار مکرر، دفع ادرار با درد، وجود خون در ادرار و بی اختیاری ادرار است. تغذیه نامناسب، کم آبی و عدم تحرک میتوانند خطر ابتلا به مشکلات ادراری را افزایش دهند. تشخیص مشکلات ادراری معمولاً بر اساس معاینه فیزیکی، آزمایش ادرار و رادیوگرافی انجام می شود. درمان مشکلات ادراری بسته به علت آن متفاوت است. آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های ادراری، جراحی برای برداشتن سنگ های مثانه و تغییر رژیم غذایی برای کاهش تشکیل لجن ادراری ممکن است ضروری باشد. خرگوش خود را تشویق کنید تا فعالیت بدنی داشته باشد و از چاقی او جلوگیری کنید.